K-36 jest zunifikowanym fotelem katapultowym klasy 70-0 tzn. po niewielkich zmianach może być stosowany w wielu typach samolotów i zapewnia ratunek załodze w szerokim zakresie prędkości oraz wysokości lotu, w tym i podczas kołowania z prędkością nie mniejszą niż 70km/h. Zalicza się do najlepszych foteli na świecie i występuje w kilku odmianach: K-36D; K-36DM; K-36WM oraz K-36L. Choć został zaprojektowany i przetestowany w trakcie prób państwowych na zakresach 70-0, to ma na swoim koncie niezamierzone, udane katapultowanie na postoju samolotu. Miało to miejsce na początku lat 70 w okresie wdrażania bombowca Su-24 do eksploatacji. Po uruchomieniu silników samolotu nastąpiło samoczynne wyrzucenie szturmana z kabiny – drążek sterowy po jego stronie, krótszy niż u pilota, zahaczył o zdwojony uchwyt katapultowania. Zanim lotnik zorientował się co zaszło, opadał już na spadochronie. Po tym wydarzeniu generalny konstruktor samolotu P. Suchoj obdarował załogę złotymi zegarkami z dedykacją. Również w niezamierzony sposób fotel „zareklamował się” na Lotniczym Salonie w Paryżu w 1989 i 1999 r, gdzie na oczach widzów uratował pilotów MiG-29 i Su-30.
K-36D – podstawowy wariant fotela, przeznaczony dla samolotów nad-dźwiękowych. Wyposażony jest w pełny zestaw urządzeń zapewniających bezpieczne opuszczenie samolotu nawet przy prędkości Ma=3. Stosowany głównie na MiG-31 i jego wersjach.
K-36WM – stosowany na samolotach Jak-41 i Jak-38. Wyposażony jest w układ wymuszonego katapultowania, wypracowujący komendę do opuszczenia maszyny po wejściu samolotu na graniczne zakresy kątów przechylenia i pochylenia, a także przy granicznych wartościach prędkości kątowych samolotu wokół środka masy. Takie rozwiązanie pozwala uratować pilota w szybko rozwijającej się sytuacji, nie pozostawiając czasu na jej analizę i podjęcie decyzji przez człowieka. Fotel posiada zapas awaryjny w ukompletowaniu morskim. Wszystkie przypadki katapultowania z Jak-38 / było ich już ponad 30/ zakończyły się pomyślnie.
K-36L – (L oznacza liegkoje – lekkie) różni się od wersji podstawowej K-36D głównie brakiem ograniczników rozrzutu rąk, osłony przed naporem powietrza i układu podciągania nóg. Stosowany na odrzutowych samolotach poddźwiękowych typu Su-25/39, M-17/55, Jak-130, MiG-AT i innych. Podczas katapultowania z użyciem K-36Ł pilot powinien sam przyciągnąć ręce do tułowia i ustawić nogi w odpowiednim położeniu.
K-36DM – zmodyfikowana wersja fotela K-36D dla samolotów naddźwiękowych. Stosowany we wszystkich współczesnych samolotach wojskowych produkcji rosyjskiej (MiG-29, Su-27, Su-24, Tu-160, Su-17M3/M4/UM3, S-37 i 1-42 i innych). W przypadku samolotów z załogą wieloosobową układy fotela zapewniają ściśle ustaloną kolejność katapultowania. K-36DM występuje w dwóch wariantach: fotel I serii (wymaga od pilota założenia uprzęży IPS-72 przed wejściem do kabiny); fotel II serii posiada uprząż integralną.
Katapultowanie z użyciem fotela K-36 następuje po odbezpieczeniu i wyciągnięciu przez pilota zdwojonego uchwytu katapultowania. Po wykonaniu tej czynności wszystkie układy fotela i awaryjny układ zrzucania osłony kabiny samolotu wchodzą do pracy automatycznie w ustalonej kolejności, powodując w końcowej fazie katapultowania otwarcie spadochronu i oddzielenie pilota od fotela. Wyrzucenie fotela ponad statecznik pionowy samolotu przy dużej prędkości, wypełnienie czaszy spadochronu na małej wysokości oraz otwarcie spadochronu i oddzielenie pilota od fotela zapewnia dwustopniowy zespolony mechanizm strzałowy KSMU-36M. Zespolony mechanizm strzałowy składa się z dwucylindrowego mechanizmu strzałowego (I stopień), prochowego silnika rakietowego (II stopień) i mechanizmu otwierania spadochronu. I stopień działa w ciągu 0,2 s i nadaje fotelowi prędkość początkową mniejszą niż 134,6 m/s. Następnie wchodzi do pracy silnik rakietowy, który działa przez 0,2 s wytwarzając ciąg 3300 kN. Mechanizm otwierania spadochronu powoduje odstrzał zagłówka wraz ze spadochronem. Sygnał do odstrzału zagłówka podawany jest z półautomatu spadochronowego PPK-1M-T424 (PPK-U-T424). Prędkość lotu samolotu w chwili katapultowania uwzględnia automat spadochronowy KPA-4M. Bezpieczne lądowanie/wodowanie pilota zapewnia wyposażenie ratownicze PSU-36. Odłączany od fotela wraz z pilotem zapas awaryjny NAZ-7M służy do utrzymania pilota w dobrej kondycji do czasu nadejścia ekipy ratunkowej oraz do przekazania drogą radiową informacji o miejscu katapultowania i lądowania.
Fotel posiada elektromechanizm MPS-7 do płynnej regulacji położenia jego korpusu w zależności od wzrostu pilota oraz układ przyciągania pasów biodrowych i barkowych. Właściwe położenie pilota względem głowicy celownika kontrolowane jest przy pomocy linii wizowania, namalowanej na wewnętrznej i zewnętrznej stronie zagłówka fotela.
W wersjach D, DM oraz WM występuje osłona głowy pilota przed naporem powietrza, układ podciągania nóg i układ ograniczania rozrzutu rąk, które są uruchamiane pirotechnicznie. Osłona wysuwa się automatycznie podczas katapultowania przy prędkości lotu ponad 800-900km/h.
Stabilny lot fotela po opuszczeniu kabiny zapewniają dwie żerdzie teleskopowe wysuwane z prędkością 30-40 m/s. Każda posiada na końcu mały spadochron stabilizujący o powierzchni 0,06 m² . Ogólnie w fotelu K-36D/ DM zamontowano 13 ładunków pirotechnicznych różnego typu. Aby uniknąć przypadkowego zadziałania mechanizmów fotela na postoju samolotu oraz podczas prac obsługowych, fotel posiada zabezpieczenia eksploatacyjne (7 szt.) i montażowe (5 szt.), połączone linką z czerwonymi tabliczkami informacyjnymi.
Dane techniczne K-36DM: długość – 880mm; szerokość – 570mm; wysokość – 1240mm; zakres regulacji wysokości -160mm; masa -145kg.
IM000022.JPG IM000023.JPG IM000024.JPG IM000025.JPG IM000026.JPG IM000027.JPG IM000028.JPG IM000029.JPG IM000030.JPG IM000031.JPG IM000032.JPG IM000033.JPG IM000034.JPG IM000035.JPG IM000036.JPG IM000037.JPG IM000038.JPG IM000039.JPG IM000040.JPG IM000041.JPG IM000042.JPG IM000043.JPG IM000044.JPG IM000045.JPG IM000046.JPG IM000047.JPG IM000048.JPG IM000049.JPG IM000050.JPG IM000051.JPG IM000052.JPG IM000053.JPG IM000054.JPG IM000055.JPG